Pawłowice
Pawłowice to duża wieś licząca ok. 2000 mieszkańców, powiat leszczyński. Miejscowość znana jest z jednej z najokazalszych wielkopolskich rezydencji arystokratycznej.
Pałac
Obiekt ten zbudowano w stylu klasycyzującego baroku w latach 1780-1793 projektu niemieckiego architekta Carla Gothardta Langhansa. Inwestycja została zrealizowana dla Maksymiliana Antoniego Mielżyńskiego herbu Nowina. Wcześniej w tym samym miejscu istniał dwór alkierzowy. Trójkondygnacyjna rezydencja została wzniesiona na rzucie prostokąta. Nakrywa ją wielopołaciowy dach kryty dachówką i częściowo miedzianą blachą. Elewacja ogrodowa i elewacje boczne są boniowane w partii parteru. Po obu stronach pałacu znajdują się dwie ćwierćkoliste, parterowe, ośmioosiowe galerie arkadowe, które kończą się dużymi oficynami. Całość założenia zalicza się do najpiękniejszych rezydencji arystokratycznych regionu.
Pałac zachował swoją oryginalną formę do końca XIX wieku, kiedy to zaczęto wprowadzać subtelne zmiany. Około 1910 roku potomek pierowtnego inwestora o takim samym imieniu podjął decyzję o rozbudowie południowej galerii, budowie domków odźwiernych oraz nowych budynków gospodarczych. Po jego bezpotomnej śmierci sześć lat później majątek odziedziczył jego bratanek Krzysztof Mielżyński, który z czasem przeprowadził kilka prac remontowych i modernizacyjnych. Wówczas zamknięto również otwartą dotychczas galerię północną oraz wybudowano galerię łączącą oficynę północną z budynkiem stajni oraz wozowni. Ród Mielżyńskich gospodarował tutaj aż do 1939 roku.
W bogato zdobionych wnętrzach pałacu częściowo zachował się oryginalny wystrój, w tym dekoracje sztukatorskie i elementy wyposażenia wnętrz zaprojektowane przez nadwornego architekta króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, czyli Johanna Christiana Kamsetzera. Zwiedzanie pałacu rozpoczynamy w westybulu podzielonego na dwie kondygnacje. Koniecznie trzeba zwrócić uwagę na rzeźby Władysława Marcinkowskiego z ok. 1900 roku. Ponoć są one odzwierciedleniem Krzysztofa Mielżyńskiego oraz jego siostry. Na parterze znajdowały się ponadto takie pomieszczenia jak salonik, sypialnia hrabiny oraz osobna hrabiego, salon okrągły, salonik niebieski oraz kolejna jadalnia.
Pomieszczeń reprezentacyjnych było tutaj bez liku, lecz największe wrażenie na gościach pałacu robi wystrój sal pierwszego pietra, a zwłaszcza wielka Sala Kolumnowa urządzona z niezwykłym przepychem i zachowanymi trzema, wielkimi świecznikami ze szkła dmuchanego i szlifowanego wykonanymi na Śląsku w końcu XVIII wieku. Sporych rozmiarów jest także dawna jadalnia, która w XIX wieku została przekształcona na bibliotekę. Ponoć była jedną z bogatszych w Wielkopolsce, zawierała cenne wydawnictwa włoskie, francuskie i angielskie, których główny zbiór gromadził jeszcze Maksymilian Mielżyński w końcu XVIII wieku. Niestety, nasi sąsiedzi z zachodniej granicy na początku II wojny światowej obrabowali rezydencję ze wszystkich cennych przedmiotów, z których większość zaginęła potem bez śladu. Koniecznie trzeba odnotować, że w Salonie Jedwabnym zachowała się ponadto cenna dekoracja ścian w formie jedwabnych haftowanych szpalerów, wykonanych pod koniec XVIII wieku zapewne we Francji, z ornamentami roślinnymi i groteską w układzie kandelabrowym.
Szczęśliwie po wojnie, nie odnosząc większych strat poprzez działające tutaj seminarium dla niemieckich nauczycielek, pałac trafił w ręce Zootechnicznego Zakładu Doświadczalnego, co pozwoliło szybko zatrzymać dewastację tegoż miejsca. Obecnie możliwe jest wynajęcie sal na cele konferencyjne lub organizację przyjęć. W połączonej z pałacem oficynie umieszczono ośrodek hotelowy, który po przystępnych cenach umożliwia noclegi dla przyjezdnych gości. Obiekt dostępny. Za pałacem rozpościera się rozległy park założony w latach 80-tych XVIII wieku.
Kościół
Kościół w Pawłowicach powstał pierwotnie jako kaplica dworska w 1597 roku ufundowana przez Bartłomieja i Dorotę z Rydzyńskich Wierzbno-Pawłowskich. Dzięki staraniom Andrzeja Mielżyńskiego świątynia została rozbudowana w 1741 roku o kaplicę północną pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Dalsza rozbudowa polegająca na powstaniu kaplicy południowej miała miejsce trzydzieści lat później. Ostateczny kształt obiekt uzyskał na początku XX wieku. Wewnątrz znajduje się wyposażenie z różnych okresów- od XVII do XX wieku.
Leonard Durczykiewicz. Dwory Polskie w Wielkiem Księstwie Poznańskiem (1912); Stanisław Lityński. Złota Księga ziemiaństwa polskiego poświęcona kulturze i wytwórczości rolnej. Warszawa 1929, fot. A.Liebert
Drogi miłośniku Wielkopolski, jest mi bardzo miło mi, że odwiedzasz moją stronę! Jeśli pomogłem Ci znaleźć potrzebne informacje, inspiracje do dalszych podróży lub po prostu spodobało się Tobie, to co robię, będę wdzięczny, gdy wesprzesz mnie stawiając mi wirtualną kawę. Takie wsparcie pomaga mi dalej kontynuować mój projekt. 
One Comment
Pingback: