Rezerwat Archeologiczny w Gieczu
atrakcje i ciekawostki krajoznawcze,  grodzisko,  kościół drewniany,  kościół murowany,  muzeum,  Powiat średzki- zabytki i atrakcje,  świątynie,  szlak piastowski,  Wielkopolska dla rodzin- miejsce przyjazne i dostępne,  Wielkopolskie zamki, pałace i dwory,  Wieś,  z lotu ptaka

Giecz

Wieś położona w powiecie średzkim w gminie Dominowo. To jeden z najważniejszych i najstarszych ośrodków grodowych w Polsce. Giecz typuje się na prawdopodobną siedzibę rodową Piastów.

Historia

Najstarsze informacje pisane o wsi pochodzą z kroniki Galla Anonima. Obok Poznania, Gniezna i Włocławka wymienia się Giecz jako miejsce skąd pochodziła znaczna część sił zbrojnych księcia. W 1039 roku gród został zajęty przez księcia czeskiego Brzetysława II podczas jego najazdu na Wielkopolskę. Wówczas obrońcy poddali się bez walki. Ciekawy jest zapis z Kroniki Czechów: gdy przybył do grodu Giecz, grodzianie oraz wieśniacy, którzy się tam schronili, nie czując się na siłach znieść uderzenia księcia, wyszli mu naprzeciw niosąc złotą gałązkę, co było znakiem poddania się, i pokornie prosili, aby ich w pokoju z ich trzodami i innymi przynależnościami przeniósł do Czech.

Po restytucji monarchii Giecz stał się siedzibą rozległej kasztelanii, gdzie dochodziło do podejmowania ważnych decyzji politycznych. Miejscowość podupadła w XIII wieku do czego przyczyniły się przemiany organizacyjne i społeczne tej dzielnicy państwa piastowskiego. W niewielkiej odległości od grodu powstały takie miasta jak Pyzdry czy Środa, które zaczęły przejmować jego funkcje. Znalazłszy się na uboczu nowych szlaków handlowych Giecz traci możliwości dalszego rozwoju. Wyludnienie osady następuje na przełomie XIII/XIV wieku. Nazwę grodu przejmuje natomiast wieś powstała na miejscu byłej osady położonej na wschodnim brzegu wyschniętego już dzisiaj jeziora.

Grodzisko- muzeum

Grodzisko w Gieczu zostało zaadaptowane na potrzeby Rezerwatu Archeologicznego – oddział Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy. To jeden z ważniejszych punktów na mapie Szlaku Romańskiego. W świetle badań miejsce to poprzedzały osady nieobronne. Początek późniejszej twierdzy dał niewielki gródek wzniesiony w IX wieku. W grodzie zamieszkiwali woje książęcy, a w okolicach pojawiały się osady zależne od Giecza. Okres panowania pierwszych Piastów nadal temu miejscu bardziej monumentalny i reprezentacyjny charakter, było to związane nie tylko z powiększeniem wałów ale także z budowaniem kamiennej architektury. Budowa w południowej części grodu palatium książęcego z kaplicą z nieznanych przyczyn została przerwana na etapie fundamentów. Co ciekawe zarys obiektu odpowiada temu z Ostrowa Lednickiego. W każdym razie gród poprzez swoje znaczenie strategiczne, zlokalizowanie niedaleko Gniezna i Ostrowa Lednickiego, stanowił bardzo ważne miejsce dla pierwszych Piastów. W drugiej połowie XI wieku po najeździe Czechów odbudowano konstrukcje obronne oraz odnowiono znajdujący się tutaj kościół pw. św. Jana Chrzciciela. W późniejszym okresie dokonano także szeregu innych inwestycji, aż do okresu upadku Giecza w XIII wieku.

Wewnątrz istniejących do dzisiaj nawet ośmiometrowych wałów zachowały się fundamenty wspominanego palatium oraz kościoła grodowego. W obrębie grodu znajduje się współczesny budynek muzealny z cennymi zbiorami a także drewniany XVIII-wieczny kościół pw. św. Jana Chrzciciela wzniesiony w miejscu poprzedniej świątyni. Powierzchnia grodu wynosi ok. 3,6 ha, czyli całkiem sporo. W jego otoczeniu znajduje się rekonstrukcja osady z kilkoma drewnianymi chatami. Miejsce z całą pewnością warte jest odwiedzenia.

Romański kościół

Na niewielkim wzniesieniu po drugiej stronie dawnego jeziora wznosi się romański kościół pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny i św. Mikołaja. Powstał on ok. 1150-1200 roku z ciosów granitowych. Należy do najcenniejszych zabytków architektury romańskiej w Polsce. To historyczne świadectwo początków chrześcijaństwa oraz budowy zrębów polskiej państwowości. Kościół zasadniczo zachował oryginalny kształt z momentu budowy, dzięki czemu prezentuje wybitne wartości naukowe i historyczne. Uważa się go za najmniejszą zachowaną w całości świątynię romańską w Wielkopolsce. Obecny kształt obiektu zawdzięczamy przeprowadzonym w latach 50. XX wieku pracom konserwatorskim polegającym na wzmocnieniu konstrukcji, ale także na rozebraniu bezstylowych dobudówek.

Zadanie publiczne pn. „WOW- Wiedza o Wielkopolsce” jest współfinansowane ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu – Departament Edukacji i Nauki w ramach otwartego konkursu na realizację w formie wspierania zadań publicznych Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie edukacji w roku 2021.

Drogi miłośniku Wielkopolski, jest mi bardzo miło mi, że odwiedzasz moją stronę! Jeśli pomogłem Ci znaleźć potrzebne informacje, inspiracje do dalszych podróży lub po prostu spodobało się Tobie, to co robię, będę wdzięczny, gdy wesprzesz mnie stawiając mi wirtualną kawę. Takie wsparcie pomaga mi dalej kontynuować mój projekt.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.


Exit mobile version