Bazylika w Gostyniu
atrakcje i ciekawostki krajoznawcze,  kościół murowany,  legendy wielkopolskie,  Miasto,  muzeum,  Pomnik Historii,  Powiat gostyński- zabytki i atrakcje,  świątynie,  Wielkopolska dla rodzin- miejsce przyjazne i dostępne,  z lotu ptaka,  zabytkowy ratusz

Gostyń

Booking.com

Gostyń to niewielkie miasto leżące w powiecie gostyńskim słynące z przepięknie położonej Bazyliki Niepokalanego Poczęcia NMP i św. Filipa Neri. Pierwsze informacje w źródłach pisanych o Gostyniu pochodzą z 1275 roku. Trzy lata później książę wielkopolski Przemysł II wystawił przywilej na lokację miasta, które z czasem otoczono fosą i wałem. Po tych fortyfikacjach nie został już właściwie żadnej ślad- nie licząc ich wizerunku w herbie miasta. W średniowieczu był to istotny ośrodek, o czym świadczy istniejący do dzisiaj kościół farny, ale także fakt wystawienia aż 15 zbrojnych na wyprawę malborską.

W XVI wieku pojawiają się informację o osiedlaniu się tutaj… szkotów! Był to dosyć burzliwy okres w dziejach kraju, a w Gostyniu w 1565 roku doszło do zorganizowania zjazdu różnowierców, który miał doprowadzić do ugody między odłamami chrześcijaństwa. W kolejnych wiekach nie było już tak spokojnie i ugodowo- podczas rokoszu Lubomirskiego w 1665 roku gościł tutaj król Jan Kazimierz, a w 1771 roku doszło tutaj do bitwy pomiędzy oddziałami pruskimi i rosyjskimi. Pod koniec tego stulecia doszły protesty mieszkańców ws. przywileju lokacyjnego dla konkurencyjnej Piasecznej Góry. Wydano wówczas tzw. „edykt tolerancyjny” dotyczący lokacji w mieście mieszkańców różnych wyznań chrześcijańskich- który to do końca aż taki tolerancyjny nie był, bo nie obejmował Żydów, którzy to pojawili się w mieście dopiero w kolejnych latach. W czasie insurekcji kościuszkowskiej w 1794 roku miasto zajęte zostało przez oddziały powstańcze. W 1811 roku pod zaborami Gostyń liczył zaledwie 1248 mieszkańców- prawdziwym kataklizmem był także wielki pożar miasta. Połowa XIX wieku to okres czynnych walk mieszkańców podczas Wiosny Ludów. Niepokoje społeczne były także przyczynkiem do strajków szkolnych na początku XX wieku.

Planujesz zwiedzanie miasta? Nocuj w Gostyniu i okolicach!

Legenda

Od pradawnych czasów z Gostynia widać było dwie
góry. Jedną nazywano Świętą Górą, bo w ty m miejscu od
dawna ludzie oddawali cześć Najświętszej Panience, drugą
zaś nazywano Górą Zamkową, bo wznosiło się na niej
ponure zamczysko. Początkowo mieszkające tam rycerstwo
otaczało swój lud opieką i rządziło sprawiedliwie. Nastał
jednak czas herezji i wtedy Jan Gostyński odstąpił od wiary
swoich przodków , a za nim również jego syn Jan. Pojął on
za żonę Annę, o której mówiono że duszę diabłu sprzedała.
Za ich panowania z zamku dobiegały odgłosy dzikich
orgii, a zdarzyło się nawet, że w swoim opętaniu podnieśli
rękę na gostyńską farę. Ukazał im się jednak orszak białych
postaci, na czele których stał Mikołaj – z marły brat Jana,
który od wiary przodków nie odstąpił. Najeźdźcy nie
dotrzymali pola duchom i wrócili na zamek. Innym znów
razem napadli na kościół na Świętej Górze, bezczeszcząc
figurkę Najświętszej Panienki.
Takich bezeceństw Niebo już dłużej zdzierżyć nie
mogło. Pewnej nocy przy bijących gromach zapadło się
pod ziemię ponure zamczysko z wszystkim i jego mieszkańcami.

Czasami tylko słychać dobiegające spod ziemi jęki dusz potępionych.

Bazylika

Święta Góra, na której obecnie znajduje się Bazylika, była przedmiotem kultu religijnego już w średniowieczu. Pierwsze wzmianki na temat małej, drewnianej kapliczki, która kryła w sobie cudowny wizerunek Matki Bożej, pochodzą z 1468 roku. Pod koniec XVII wieku wzniesiono tutaj świątynię na wzór bazyliki Santa Maria della Salute w Wenecji. Przy budowie pracowali włoscy architekci Jan i Jerzy Catenazzi, tworzący także inne wybitne realizacje na terenie Wielkopolski. Kolejnym znanym architektem, który pozostawił tutaj swój ślad był Pompeo Ferrari, który w XVIII wieku dobudował olbrzymią kopułę z latarnią.

Jej wnętrze pokryte jest piękną polichromią Jerzego Wilhelma Neuhertza z 1746 roku. Duszą świętogórskiego sanktuarium jest jednak obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem znajdujący w głównym ołtarzu. Na obrazie widnieje rok 1540 i inicjał S.B, choć prawdopodobnie nie jest to data powstania wizerunku a jedynie przemalowania. Suknia i płaszcz Maryi są pofałdowane i obszyte złocistymi ozdobnymi wykończeniami. Dzieciątko w lewej ręce trzyma księgę, a w prawej kulę ziemską z krzyżem. W 1876 roku zgromadzenie filipinów, jak wiele innych w zaborze pruskim, zostało rozwiązane na skutek kulturkampfu i klasztor został przejęty przez diecezję. Zakonnicy mogli wrócić na Świętą Górę dopiero w 1919 roku.

Ratusz oraz Rynek

Ratusz w Gostyniu powstał w I połowie XIX wieku na miejscu wcześniejszego budynku zniszczonego podczas wielkiego pożaru miasta. Współczesną formę uzyskał w latach 1910-1912 poprzez przebudowę wg. projektu L. Michałowskiego. W sąsiedztwie ratusza, pod drugiej stronie ruchliwej drogi, znajduje się sporych rozmiarów rynek, który istnieje w tym miejscu od średniowiecza. Dzisiejsza zabudowa pochodzi z przełomu XIX i XX wieku- poprzednia podobnie jak ratusz spłonęła w pożarze. Plac przeszedł niedawno remont, wykonany wprawdzie w estetyczny sposób, jednak w miesiącach letnich może być tutaj stanowczo za gorąco- brak tutaj większych drzew. Rynek sprawia wrażenie kamienno-betonowej pustyni, co jest bolączką wielu Polskich miast. Mimo tej skromnej uwagi miejsce sprawia bardzo pozytywne wrażenie. Pośrodku placu uwagę przykuwa wysoka kolumna sakralna- jedna z bardziej okazałych w województwie.

Kościół farny

Kościół pw. św. Małgorzaty w Gostyniu jest jednym z najcenniejszych sakralnych obiektów w Wielkopolsce. Świątynia została wzniesiona w latach 1418-1486, a następnie powiększano ją o prezbiterium oraz nawy boczne. W XVI wieku nadbudowano ponadto wieżę, dobudowano kruchtę i kaplicę pw. św. Anny. Jedna z największych tragedii dla zabytku miała miejsce w 1682 roku, kiedy to świątynia została częściowo zniszczona przez pożar. Odbudowa nastąpiła kilka lat później. Gruntowny remont całego kompleksu miał miejsce na początku XX wieku. Mimo wszystkich okoliczności historycy architektury uważają, iż jest to jeden z niewielu zabytków średniowiecznych tej klasy zachowanych w pierwotnym stanie. Na uwagę zasługuje cenne wyposażenia- od gotyku poprzez renesans i barok. Szczególną uwagę przykuwa polichromia sklepienia kaplicy św. Anny, zaprojektowana w roku 1905 przez wybitnego architekta poznańskiego, Rogera Sławskiego.

Planujesz zwiedzanie miasta? Nocuj w Gostyniu i okolicach!

Muzeum

Budynek, który pełni obecnie funkcję muzeum wzniesiono w 1903 roku jako Szpital św. Ducha. Od 1936 roku był to „Zakład Kościelny Schronisko dla Starców pw. św. Ducha”. Po II wojnie światowej obiekt przejęto na rzecz Skarbu Państwa od parafii św. Małgorzaty w Gostyniu. Miały tu swą siedzibę różne instytucje, a od 2010 roku budynek jest siedzibą Muzeum w Gostyniu. Obok zabytkowy budynek szkoły.

Zadanie publiczne pn. „WOW- Wiedza o Wielkopolsce” jest współfinansowane ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu – Departament Edukacji i Nauki w ramach otwartego konkursu na realizację w formie wspierania zadań publicznych Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie edukacji w roku 2021.

Drogi miłośniku Wielkopolski, jest mi bardzo miło mi, że odwiedzasz moją stronę! Jeśli pomogłem Ci znaleźć potrzebne informacje, inspiracje do dalszych podróży lub po prostu spodobało się Tobie, to co robię, będę wdzięczny, gdy wesprzesz mnie stawiając mi wirtualną kawę. Takie wsparcie pomaga mi dalej kontynuować mój projekt. Postaw mi kawę na buycoffee.to

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

CAPTCHA