kościół drewniany,  Powiat kaliski- zabytki i atrakcje,  świątynie,  Wieś

Kosmów

Wieś w gminie Ceków- Kolonia, powiat kaliski. Liczy około 200 mieszkańców. Jest położona ok. 17 km. na północ od Kalisza. To w Kosmowie urodził się Stefan Garczyński (1805- 1833), polski poeta romantyczny oraz przyjaciel Adama Mickiewicza.

Kościół

Jako przed Matki obrazem zawieszone lilie, róże, tak my razem w modłów chórze, niebo, Boga obwieńczemy. Łaski chcemy, cudów chcemy, nie my, nie my, Kraj – Ojczyzna – wolność ludu. Z Twego cudu, kiedyś człowiek trząsał światem, słońce w biegu się wstrzymało, słowo się przelało w ciało! Dziś brat z bratem wojnę toczy mordów chciwy. Ojciec, syn nasz, mąż nieżywy, i krew płynie, i krew płynie! Ale Pan Bóg w niebos gmachu, Słowo rzeknie, ręką skinie, a z przestrachu padnie na twarz syn człowieczy. Z Twojej pieczy, nie wypuszczaj nas o Panie!

Mieszkańcy Kosmowa mogą być dumni z wielu rzeczy, czy to bogatej historii, cennego drewnianego kościoła oraz z postaci Stefana Garczyńskiego, który właśnie tutaj się urodził. Nieprzypadkowo we wstępie znalazł się fragment twórczości tego romantycznego poety, wybitnego Wielkopolanina, powstańca listopadowego, a także bliskiego przyjaciela Adama Mickiewicza. Kościoła w Kosmowie zapewne dobrze nie pamiętał, gdyż wyjechał z rodzinnej wsi w bardzo młodym wieku, jednak to właśnie tutaj w podziemnej krypie pochowani są rodzice poety, właściciele tutejszego majątku.

Ściany świątyni widziały wiele osób i zdarzeń – nic w tym dziwnego, skoro kościół liczy sobie grubo ponad 300 lat. Wybudowano go w 1691 roku z fundacji dziedzica Sokołowskiego w miejscu poprzedniego obiektu, którego początki sięgały XV wieku. Kościół oddano w opiekę św. Wawrzyńcowi, męczennikowi żyjącemu w III wieku. Sto lat po jego budowie, w 1794 roku, okolica wręcz wrzała w związku z insurekcją kościuszkowską. Na gruntach Kosmowa miała nawet miejsce potyczka oddziału pruskiej piechoty z powstańcami. Efekt tego nieudanego powstania jest nam wszystkim dobrze znany, represje nie ominęły także tych okolic. Pośrednio ucierpiał na tym także kosmowski kościół, który znacznie zubożał. Jego stan techniczny w połowie XIX wieku był tak zły, że w 1861 roku trzeba było dokonać jego gruntowego remontu, oznaczanego w niektórych źródłach jako odbudowa. Trudny czas przyszedł także z II wojną światową, kiedy obrabowano świątynię oraz uczyniono z niej na pewien czas noclegownię dla przesiedleńców z Ukrainy sprowadzonych do Wielkopolski przez Niemców.

Kościół szczęśliwie przetrwał wszelkie zawieruchy dziejowe i zachował się w dobrym stanie do dzisiaj. Do nawy na planie zbliżonym do kwadratu przylega węższe, zamknięte trójbocznie prezbiterium, z zakrystią od północy. Dach jest dwukalenicowy, kryty gontem z wieżyczką na sygnaturkę. Świątynię wzniesiono w konstrukcji zrębowej, a jej najstarszą częścią jest prezbiterium – nawa została bowiem przedłużona w latach 50. XX wieku. Wnętrze zdobią trzy barokowe ołtarze oraz skromna polichromia na suficie przedstawiająca Świętą Trójcę i Matkę Boską z Dzieciątkiem. Na belce tęczowej znajduje się gotycki krucyfiks z XV wieku i czytelna data budowy kościoła – 1691 rok. Postaci św. Wawrzyńca poświęcony jest lewy ołtarz boczny – postać przykryta złoconą sukienką trzyma w ręku kratę, symbol męczeńskiej śmierci. W głównym rokokowym ołtarzu umieszczono obraz Matki Boskiej. Warto także zwrócić uwagę na ambonę z malowanymi postaciami czterech ewangelistów z 1 poł. XVIII wieku. Ciekawostką jest współczesny obraz z 2004 roku umieszczony na ścianie nawy, który czerpie garściami z tryptyku Petera Rubensa z katedry Najświętszej Marii Panny w Antwerpii o tytule „zdjęcie z krzyża”. Nie jest to fotograficzna kopia tego klasycznego dzieła, widać tutaj bowiem własną interpretację sceny przez malarza.

Drogi miłośniku Wielkopolski, jest mi bardzo miło mi, że odwiedzasz moją stronę! Jeśli pomogłem Ci znaleźć potrzebne informacje, inspiracje do dalszych podróży lub po prostu spodobało się Tobie, to co robię, będę wdzięczny, gdy wesprzesz mnie stawiając mi wirtualną kawę. Takie wsparcie pomaga mi dalej kontynuować mój projekt.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.


Exit mobile version