atrakcje i ciekawostki krajoznawcze,  kościół murowany,  pałac,  park krajobrazowy,  Powiat poznański- zabytki i atrakcje,  świątynie,  Wielkopolska dla rodzin- miejsce przyjazne i dostępne,  Wielkopolskie zamki, pałace i dwory,  Wieś,  z lotu ptaka

Owińska

Booking.com

Wieś położona w powiecie poznańskim w gminie Czerwonak. Owińska pojawiają się w źródłach już w 1249 roku, jednak dzieje wsi sięgają zapewne jeszcze wcześniej. Pierwotnie była to wieś książęca, którą Przemysł oraz Bolesław Pobożny nadali cysterkom z Trzebnicy. Najstarszy kościół noszący początkowo wezwanie św. Krzyża wzniesiony został w latach 1248-53. Po trzecim rozbiorze Polski majątek klasztorny został skonfiskowany przez państwo pruskie. Dobra zakupił bankier z Berlina – Zygmunt Otto von Treskow. W posiadaniu rodziny von Treskow Owińska pozostawały do 1945 roku.

Klasztor

Klasztor, którego początki sięgają XIII wieku został wzniesiony jako wotum za uchronienie Wielkopolski od niszczycielskiego najazdu tatarskiego. Budowę klasztoru ukończono w 1261 roku, a w XIV wieku kościół został przebudowany. Kolejna gruntowna rozbudowa była rezultatem starań ksieni Katarzyny Mielżyńskiej, która to około 1700 roku podjęła decyzję o budowie nowego obiektu. Architektem został ceniony Jan Catenazzi. Niestety w 1720 roku efekty tych prac zniszczył pożar. Od razu przystąpiono jednak do odbudowy i po ośmiu latach wzniesiono nowy przybytek projektu nie mniej znanego Pompeo Ferrariego. Przy budowie obiektu wykorzystano część ocalałych murów z XIII wieku! Kolejny pożar z 1773 roku spowodował poważne zniszczenia, a w 1821 roku władze pruskie dokonały kasaty klasztoru. Szczęśliwie do dzisiaj zachowało się wyposażenie świątyni, które jest jednolicie barokowe, przeważnie z ornamentami w stylu regencji z lat 20. XVIII wieku. Po kasacie kościół nadal pełnił funkcje sakralne, a klasztor adaptowano na… zakład dla umysłowo chorych. W 1874 roku dokonano kolejnej przebudowy zespołu. W późniejszych latach rozebrano także boczne klasztorne skrzydło. W latach 1939-45 klasztor zajęty był przez okupacyjne wojska niemieckie. Po 1945 roku zabudowania przeznaczono dla Państwowego Zakładu Wychowawczego dla Dzieci Niewidomych, obecnie określanego jako Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci Niewidomych, który działa tutaj do dzisiaj. Dostęp do obiektu jest więc utrudniony, także zostaje nam przeważnie oglądanie z zewnątrz.

Ogromną ciekawostką jest znajdujący się przy klasztorze około 2.5 hektarowy Park Orientacji Przestrzennej, nazywanym także Ogrodem Zmysłów. Zaprojektowany został w celu oswajania z przestrzenią miejską osób niepełnosprawnych, przede wszystkim uczniów Ośrodka Szkolno-Wychowawczego. Jest to możliwe m.in. dzięki zebraniu ponad tysiąca dźwięków, jakie można usłyszeć w mieście i utrwaleniu ich w postaci tzw. biblioteki dźwięków. Stworzona otwarta strefa rekreacji jest połączeniem parku krajobrazowego i odtworzonego ogrodu barokowego wraz z zabytkową aleją grabową. Dodatkowo na terenie parku powstał tzw. „ogród sensorycznych doznań”, czyli miejsce oddziałujące na wszystkie zmysły. Ogród, oprócz stymulowania rozwoju osób niewidomych, pełnić ma również funkcję integracyjną – mają się tam odbywać zajęcia dla widzących uczniów. Wstęp na teren parku wolny.

Park Orientacji Przestrzennej w Owińskach
Park Orientacji Przestrzennej w Owińskach

Pałac

Poźnoklasycystyczna rezydencja wzniesiona w latach 1804-1806 dla rodziny von Treskow. Kwestie związane z architektami nie są do końca jasne, według jednych źródeł pałac projektowali Ludwik Catela oraz Karl Friedrich Schinkel, który był wówczas na początku swojej oszałamiającej kariery, ale wśród osób zaangażowanych w budowę pojawia się także nazwisko Davida Gillego. Pewne jest natomiast to, że okazały budynek nawiązuje do form berlińskich typowych dla końca XVIII wieku. W pierwszym etapie powstała siedmioosiowa część środkowa z ryzalitem frontowym. Po wzniesieniu ścian do wysokości gzymsu nastąpiła zmiana koncepcji: budynek poszerzono, a w części środkowej od strony parku dodano płytki ryzalit. Pełne przepychu wnętrza miały robić ogromne wrażenie- już po przekroczeniu progu znajdowała się okazała sień o czterech parach doryckich kolumn dźwigających architraw z fryzem o motywach pompejańskich, nie mniej okazały był także umieszczony od strony ogrodu westybul z bardzo rzadkim parasolowatym sklepieniem malowanym w gwiazdy.

Po II wojnie światowej majątek został przejęty przez skarb państwa i przekazany Państwowemu Gospodarstwu Rolnemu. W pałacu mieściła się m. in. szkoła i przedszkole. Późniejsze przekształcenia i dzika prywatyzacja spowodowała całkowitą ruinę całego założenia, w tym zniszczenie cennego wnętrza, które było regularnie rozkradane przy bierności organów państwowych. Po ponownym przejęciu zabytku przez samorząd pałac został wprawdzie zabezpieczony, lecz dalej niszczeje.

Brama Parkowa w Owińskach
Brama Parkowa w Owińskach

Pałac otacza park krajobrazowy zaprojektowany według tradycji przez wybitnego ogrodnika berlińskiego – Petera Josepha Lenné na początku XIX wieku. Założenie parkowe liczy około 20 ha. Oprócz licznego starodrzewia z jesionami, lipami, klonami, dębami, grabami, kasztanowcami, jaworami i modrzewiami oraz urokliwego stawu zobaczymy tutaj także zabudowania utrzymane w klasycyzujących formach- w tym dwie ciekawe bramy. Po obu stronach każdej z bram znajdują się niższe, kwadratowe pomieszczenia, nakryte trzyspadowymi daszkami.

Kościół cmentarny

Świątynia pw. św. Michała z XVI wieku. Renesansowy, częściowo zbarokizowany kościół składa się z nawy na planie prostokąta oraz nieco węższego, prosto zamkniętego prezbiterium, otwartego do nawy ostrołukową tęczą. Zewnątrz zabytek jest oszkarpowany, a elewacje podczas ostatniego remontu otynkowano. Na belkach zachowała się inskrypcja z datą 1574 i nazwiskami Katarzyny Łuszczewskiej, ówczesnej ksieni cysterek, proboszcza Piotra Kuczyńskiego i młynarza Jana z Górnego Młyna. Kościół od 1939 roku nie był użytkowany i popadał powoli w ruinę. Szczęśliwie udało się go zachować dla potomnych. W maju 2018 roku świeżo odnowiony 500-letni kościół poświęcił arcybiskup Gądecki.

Kościół pw. św. Michała w Owińskach
Kościół pw. św. Michała w Owińskach

Zadanie publiczne pn. „WOW- Wiedza o Wielkopolsce” jest współfinansowane ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu – Departament Edukacji i Nauki w ramach otwartego konkursu na realizację w formie wspierania zadań publicznych Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie edukacji w roku 2021.

Drogi miłośniku Wielkopolski, jest mi bardzo miło mi, że odwiedzasz moją stronę! Jeśli pomogłem Ci znaleźć potrzebne informacje, inspiracje do dalszych podróży lub po prostu spodobało się Tobie, to co robię, będę wdzięczny, gdy wesprzesz mnie stawiając mi wirtualną kawę. Takie wsparcie pomaga mi dalej kontynuować mój projekt. Postaw mi kawę na buycoffee.to

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

CAPTCHA