kościół drewniany,  pałac,  park krajobrazowy,  Powiat kaliski- zabytki i atrakcje,  świątynie,  Wielkopolskie zamki, pałace i dwory,  Wieś

Piątek Wielki

Wieś leżąca w gminie Stawiszyn, powiat kaliski. Liczy około 500 osób. Znajduje się około 13 km. na północ od Kalisza i 2.5 km na południe od Stawiszyna.

Historia

Od schyłku XII wieku w Piątku Wielkim funkcjonował targ. Właścicielem wsi w 1444 roku był Piotr Piątkowski, który zostawił ją w posagu Annie Skarszewskiej. Późniejsi właściciele to m.in. Piotr Lipski, Jan Biernacki, Józef Jan Lipski. W1734 istniał tutaj dwór alkierzowy wraz z ogrodem.

Pałac

Pałac powstał w 1886 roku staraniem Roberta Szolca. W 1976 przeszedł remont, podczas którego zmieniono rozkład części wnętrz. Jest to obiekt murowany, podpiwniczony, posiada parterowy człon środkowy z dachem dwuspadowym. Piętrowe skrzydła boczne nakryte są dachem czterospadowym. Pałac wzniesiono na planie litery H. Elewacja frontowa jest symetryczna, w centrum znajduje się cofnięty ganek, którego nadproże wsparto na dwóch kolumnach doryckich. Poniżej zdjęcia z 2009 roku, kiedy to budynek opuszczali ostatni lokatorzy.

Obecnie całość założenia została wyremontowana na rezydencję prywatną. Pałac można zobaczyć jedynie zza ogrodzenia ogólnodostępnego terenu kościelnego. Wokół znajduje się park krajobrazowy zajmujący powierzchnię ok. 6 ha. Założony został w latach 40. XIX wieku przez rodzinę Roezlerów częściowo w miejscu XVIII wiecznego ogrodu. Drzewostan został wzbogacony w latach 30. XX wieku.

Zabudowania folwarczne

Podwórze folwarczne z XIX wieku zostało przekształcone i rozbudowane  w okresie PRLu. Dawniej użytkowane do celów przemysłowych, obecnie opuszczone. Zdjęcie wykonane zza ogrodzenia w 2009 roku.

Drewniany kościół

Obecny kościół został zbudowany w 1740 roku dzięki krakowskiemu biskupowi Janowi Lipskiemu, po czym restaurowano go już w 1761 roku. Zlokalizowany jest na skraju parku pałacowego naprzeciwko dawnej XIX wiecznej rezydencji rodziny Szolców. Jest to przepiękny obiekt sakralny konstrukcji drewnianej. Jego część prezbiterialna, mieszcząca ołtarz główny, jest zwrócona ku wschodowi – o takich kościołach mówi się, że są orientowane. Na uwagę zasługuje trójkondygnacyjna, kwadratowa wieżą z kruchtą w przyziemiu. Wysoki dach kryty jest blachą. Pochodzi ona z czasu generalnego remontu, który przeprowadzono tutaj w latach 1975-1979. W trakcie prac remontowych założono betonowe fundamenty, wymieniono okna, a także odnowiono całe wnętrze.Staranie wyrzeźbiona boazeria przedstawia tajemnice różańca świętego, motywy roślinne i geometryczne, a dodatkowo na suficie dostrzeżemy element patriotyczny – polski orzeł w koronie. W prezbiterium znajduje się ołtarz główny pochodzący z XVII wieku z obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem słynący łaskami. Wiąże się z nim opowieść sprzed kilkudziesięciu lat. Dotyczy ona Stanisława Grali, mieszkańca Brzezin. W czasie okupacji hitlerowskiej trafił on do obozu zagłady w Oświęcimiu, gdzie groziła mu śmierć. Tam modlił się o ratunek do Matki Bożej i złożył przyrzeczenie, że jeżeli wyjdzie żywy to postara się coś dla Niej uczynić. Prośba została wysłuchana i wrócił on szczęśliwie w rodzinne strony. Po kilkunastu latach nadarzyła się okazja, aby odwdzięczyć się Bogu za uratowanie życia. Cenny obraz Matki Bożej w Piątku Wielkim potrzebował renowacji, w związku z tym został w 1976 roku oddany do pracowni konserwacyjnej mieszczącej się w Toruniu. Było 3 fundatorów, którzy sfinansowali te prace m. in. wśród był nich był również pan Grala, mogący w ten spełnić swoją obietnicę. Obraz po roku wrócił do parafii i od tej pory nieprzerwanie cieszy oczy wiernych.
Przed kościołem stoi z pozoru zwykły, drewniany krzyż w otoczeniu głazów. Na jednym z nich widnieje czerwony napis “Katyń”. Warto w tym miejscu przytoczyć pewną historię związaną z tym tragicznym dla Polaków miejscu, gdzie dokonano masowych mordów na internowanych oficerach. Proboszcz parafii pw. św. Marcina, Ksiądz Kanonik Jan Dwojacki, przedstawia ją tak: “Byliśmy we dwóch z kolegami, księżmi, w Katyniu, z którego przywiozłem piasek z grobu generała Smorawińskiego. (…) Po powrocie wykonano urnę u Pana Kwiecińskiego w Pleszewie, w kształcie Matki Boskiej Katyńskiej i umieszczono ją pod stopami Chrystusa – to właśnie tam znajduje się ten piasek z grobu. Pasyjkę sfinansował miejscowy dzierżawca majątku Pan Przybyła, ówczesny burmistrz Stawiszyna Sławomir Kaczała, dyrektor banku rolnego w Kaliszu Pan Hatko oraz brat Lecha Wałęsy – Stanisław.” Generał Mieczysław Smorawiński urodził się w Kaliszu, gdzie zdobył podstawowe wykształcenie. W chwili wybuchu II wojny światowej będąc dowódcą Okręgu Korpusu nr II w Lublinie organizował mobilizację oddziałów oraz bazy zaopatrzenia dla walczących oddziałów. Został zamordowany w 1940 roku w Katyniu, gdzie do dzisiaj znajduje się jego grób.

Zadanie publiczne pn. „WOW- Wiedza o Wielkopolsce” jest współfinansowane ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu – Departament Edukacji i Nauki w ramach otwartego konkursu na realizację w formie wspierania zadań publicznych Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie edukacji w roku 2021.

Drogi miłośniku Wielkopolski, jest mi bardzo miło mi, że odwiedzasz moją stronę! Jeśli pomogłem Ci znaleźć potrzebne informacje, inspiracje do dalszych podróży lub po prostu spodobało się Tobie, to co robię, będę wdzięczny, gdy wesprzesz mnie stawiając mi wirtualną kawę. Takie wsparcie pomaga mi dalej kontynuować mój projekt.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.


Exit mobile version