Racot
Wieś w gminie Kościan, powiat kościański. Liczy około 1100 mieszkańców. Położona jest ok. 5 km. na południe od Kościana.
Park Krajobrazowy im. Gen. Dezyderego Chłapowskiego
Park Krajobrazowy utworzony w 1992 roku na powierzchni 17 200 ha. Jego przeważającą część stanowią grunty orne, na których w latach 20-tych XIX wieku gen. Dezydery Chłapowski zapoczątkował w swych rodzinnych stronach (majątek Turew) nowoczesną gospodarkę rolną wprowadzając sieć zadrzewień śródpolnych. Głównymi celami parku są ochrona rzadkiego krajobrazu kulturowego oraz realizacja nowoczesnego rolnictwa na ekologicznych zasadach funkcjonowania przyrody. Przykłady miejscowości leżących w obrębie parku: Błociszewo, Choryń, Turew, Racot, Rąbiń.
Historia
Pierwsza wzmiana pojawia się w 1366 roku. W XV wieku wieś stanowiła własność rodu Borków z Gryżyny, następnie Gołutowskich, Kostków, Broniszów, Jabłonowskich. W II poł. XVIII wieku u księcia Antoniego Jabłonowskiego bywali m.in. Tadeusz Kościuszko, książę Józef Poniatowski. Istniał tutaj jeden z pierwszych teatrów dworskich, w którym wystawiano sztuki m.in. księcia Antoniego Jabłonowskiego i Józefa Wybickiego. W 1798 roku z powodu długów Jabłonowski sprzedał dobra księciu Orańskiemu Wilhelmowi. W 1815 roku książę został koronowany na króla Niderlandów. Latem 1831 roku najprawdopodobniej przebywał tutaj Adam Mickiewicz. W 1919 roku na mocy traktatu wersalskiego całe dobra przeszły na własność Skarbu Państwa Polskiego. W 1928 roku założono tutaj Państwową Stadninę Koni, a w 1930 roku obiekt przejął Wydział Majątków Państwowych Urzędu Wojewódzkiego w Poznaniu. W okresie międzywojennym pałac był rezydencją prezydenta Rzeczypospolitej.
Wspomnienia Wielkopolski to jest województw poznańskiego, kaliskiego i gnieźnieńskiego przez Edwarda Hr. Raczyńskiego z 1842 roku.
Wieś ta liczne i odmienne na pamięć przywodzi pamiątki. Była ona dawniej pobytem znakomitych w Polsce domów, w końcu XVIII wieku stała się przytułkiem rodziny książęcej z tronu zepchniętej, dziś jest własnością monarchy, który niedawno obszerne kraje na obu półkulach ziemi posiadał.
Tu za naszej pamięci wsławieni przebywali wodzowie, tu znakomite panie polskie, wzory z siebie dawał gościnności, smaku i cnót towarzyskich, jak Polkom przystoi. Lecz obok tych szanownych pamiątek bezstronność wyznać każde, że i zbrodnia piętno swoje w te miejscu wycisnęła. Te są główniejsze zarysy Racata historyi, której chwilę uwagi poświęci podobno nietylko miłośnik romantyzmu, ale nawet poważny badacz dziejów ojczystych.
(…) Wspominają dotąd podeszli w wieku mieszkańcy Racata o ruchu handlowym, jaki w tymże czasie ożywiał to miejsce. Książę Jabłonowski ówczesny dziedzic obszernych dóbr na Ukrainie, Pokucia i Wołyniu, znaczne z tamtych okolic sprowadzał transporta łojów, skór, wosków, miodów, potażów, wódek i innych płodów, kóre w Racacie kupcom Szlaskim i Brandenburskim sprzedawał, lub za wyroby ich rękodzielni wymieniał. Handel ten ożywiał całą okolicę i znaczne kapitały w bieg wprowadzał.
W roku 1793. Tadeusz Kościuszko i Józef książę Poniatowski przepędzili w domu księstwa Jabłonowskich kilka miesięcy, kiedy w skutku zaszłej w kraju naszym politycznej zmiany, porzucili ojczyznę zgnębioną obcem jarzmem. Tu podobno następny naczelnik powstania narodowego, rozmyślał, jak walkę na nowo rozpocząć, aby ojczyzna z honorem upadła, jeżeliż już upaść miała.
Pałac
Pałac klasycystyczny z ok. 1780-90, zbudowany dla księcia Antoniego Barnaby Jabłonowskiego przez Dominika Merliniego, twórcy słynnych warszawskich Łazienek. W 1902 roku rezydencja została powiększony o nowe skrzydło, z dachem mansardowym z lukarnami. Fasadę frontową zdobi czterokolumnowy portyk wielkiego porządku, zwieńczonym trójkątnym frontonem z tarczami herbowymi: Prus III i Kierdej. Fasada główna z wyższymi oknami reprezentacyjnych pomieszczeń parteru. Trójboczny ryzalit w elewacji ogrodowej. Ryzalit kryje położone na osi salony przyziemia i piętra, które wprowadzono do układu w miejsce dotąd często stosowanej dwukondygnacyjnej sali rotundowej. We wnętrzach zachowały się takie elementy architektoniczne jak dekoracje stiukowe, polichromia, posadzki, kominki, okrągłe klasycystyczne piece i stylowe meble. Obecnie mieści się tutaj Ośrodek Szkoleniowo-Rekreacyjny z ciekawą ofertą hotelową.
Źródło: Majątki Wielkopolskie: Powiat Kościański; W. Łęcki, P. Maluśkiewicz. Słownik Krajoznawczy Wielkopolski; materiały własne. Fot. Aleksander Liebert
Drogi miłośniku Wielkopolski, jest mi bardzo miło mi, że odwiedzasz moją stronę! Jeśli pomogłem Ci znaleźć potrzebne informacje, inspiracje do dalszych podróży lub po prostu spodobało się Tobie, to co robię, będę wdzięczny, gdy wesprzesz mnie stawiając mi wirtualną kawę. Takie wsparcie pomaga mi dalej kontynuować mój projekt. 
One Comment
Pingback: