kościół drewniany,  Powiat krotoszyński- zabytki i atrakcje,  świątynie,  Wieś

Starygród

Starygród to wieś położona w powiecie krotoszyńskim, w gminie Kobylin. 

Starogród był grodem niegdyś, czołem opola i kasztelanii, leżał na trakcie handlowym z Torunia na Inowrocław, Kwieciszewo, Pyzdry i Mielicz do Wrocławia. Kasztelania starogrodzka graniczyła na wschodzie z kaliską. Pierwszym znanym tutejszym władcą był Niestąp. Zanim jednak pojawił się on na ziemi istniał już tutaj kościół, z dala postawiony od grodu, tak, że między jednym a drugim znajdowała się osada przyzagrodowa.

Kościół drewniany

Dzisiaj po średniowiecznej osadzie nie ma już śladu, za to kolejne świątynie były wznoszone w tym samym miejscu co pierwszy.
Pierwotny kościół, który podobno istniał tutaj już w XI wieku, rozpadł się ze starości. Nosił on wezwanie św. Wojciecha, do którego później dodano także św. Marię Magdalenę. Obecnie istniejąca świątynia nie ma starożytnej metryki, powstała bowiem w połowie XVII wieku, jednak na tle innych podobnych obiektów z tej epoki zachwyca przede wszystkim dobrze zachowanym wnętrzem. Miejsce to nie było szczędzone przez los. Wielkie spustoszenie spowodowała epidemia cholery, jak odnotowują stare źródła: „(…) przed rokiem 1655 siedziało tu 9 kmieci, z których na początku XVIII wieku ani jednego nie było, role po nich wcielono do folwarku. W roku 1711 wymarła większa połowa mieszkańców na powietrze morowe„. W 1850 roku piorun zniszczył wieżę kościelną, tylko cudem nie spłonęła cała konstrukcja. W zaledwie dwa lata później straty zostały naprawione. Dzisiejsza świątynia Oczyszczenia Najświętszej Maryi Panny zachowała się właściwie bez większych zmian od czasu powstania. Jest oczywiście kilka nowszych elementów, takich jak wspomniana wieża oraz dach. Jako ciekawostkę powiem, iż świątynia zamiast gontu kryta jest… eternitem! Oczywiście nie takim, jaki znamy z dachów typowych wsi lat 70. XX wieku, ten pochodzi bowiem z 1927 roku. Zamontowano go podczas gruntownego remontu, i tak właściwie zostało do czasów obecnych.
Na wstępie wspominałem o ciekawym wnętrzu, warto jest w tym miejscu zatrzymać się na dłużej. Część wyposażenia jest starsza niż sam kościół, pochodzi z poprzedniego obiektu. Jeden z takich obrazów znajduje się na północnej ścianie świątyni. Przedstawia on św. Annę Samotrzeć ze św. Janem oraz klęczącą fundatorką, prawdopodobnie Konarską z herbu Łódzi. To dzieło sztuki wykonano w 1597 roku w oparciu o miedzioryt Jana Sadelera, znanego niderlandzkiego artysty. Podobny renesansowy obraz znajduje się na drugiej ścianie. Oba zostały odnowiono w 1952 roku w pracowni Muzeum Narodowego w Poznaniu. Młodszy, ale za to znajdujący się w honorowym miejscu na ołtarzu głównym jest wizerunek Matki Boskiej Śnieżnej, kopia oryginału rzymskiego, podarowana w czasie wzniesienia świątyni przez Barbarę Czapską z niedalekiego Kuklinowa. Ołtarz główny oraz dwa boczne zostały ufundowane przez księdza Gielskiego około 1720 roku. Polichromia zdobiąca ściany pochodzi z lat współczesnych, 1968 roku, wykonana podczas odnawiania wnętrza pod kierunkiem Teodora Szukały, artysty z Poznania. Podczas tych prac odkryto, a następnie odnowiono zacheuszki, czyli miejsca, które zostały poświęcone przez biskupa podczas konsekracji kościoła.
Przed świątynią znajduje się grobowiec, którego ciężko nie zauważyć- jest po prostu ogromny. Chociaż wydaje się on zdecydowanie za duży w stosunku do stojącego obok drewnianego kościoła, to można wybaczyć megalomanię jego budowniczym. Chełkowscy to zasłużona dla Wielkopolski rodzina. Nabyli oni podupadły majątek w słynnym Śmiełowie, miejscu pobytu Adama Mickiewicza, dzięki czemu uratowali pałac przed zagarnięciem przez hakatystów. Marii z Donimirskich Chełkowskiej i jej mężowi Józefowi zawdzięczamy stworzenie ze Śmiełowa ośrodku kultu tegoż poety. Otoczono opieką pokój, w którym mieszkał oraz dąb jego imienia. Maria przyjmowała w swojej rezydencji wiele wybitnych osobowości. Gościła tam cała plejada polityków, naukowców i pisarzy, m. in.: Henryk Sienkiewicz, Jan Ignacy Paderewski, Maria Gorecka – najstarsza córka Mickiewicza, gen. Józef Haller, Wojciech Kossak czy Ludomir Różycki. Zmarła w 1960 roku i została pochowana, jakżeby inaczej, w grobowcu w Starym Grodzie. Fundatorem tej wzniosłej kaplicy są Franciszek i Felicja Chełkowscy. Zbudowano ją w latach 1885-1886 w stylu neoromańskim. Uroczystego poświęcenia dokonał ks. biskup Edward Likowski trzy lata po powstaniu obiektu. Na południowej ścianie budowli wmurowano przepiękny medalion-mozaikę przedstawiającą Madonnę, sprowadzoną bezpośrednio z Włoch. Górną część budynku przeznaczono na kaplicę dla parafian.

Drogi miłośniku Wielkopolski, jest mi bardzo miło mi, że odwiedzasz moją stronę! Jeśli pomogłem Ci znaleźć potrzebne informacje, inspiracje do dalszych podróży lub po prostu spodobało się Tobie, to co robię, będę wdzięczny, gdy wesprzesz mnie stawiając mi wirtualną kawę. Takie wsparcie pomaga mi dalej kontynuować mój projekt.

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.


Exit mobile version