Władysławów
kościół murowany,  Powiat turecki- zabytki i atrakcje,  świątynie,  Wieś

Władysławów

Booking.com

Dawne miasto, obecnie wieś, siedziba gminy Władysławów, położona w powiecie tureckim.  Prawa miejskie Władysławów posiadał w latach 1727–1870 i 1919–1934. Osada lokowana została w bezpośrednim sąsiedztwie starszej, bo średniowiecznej wsi Russocice, której rodowód wywodzony jest z XIV wieku. W XVIII wieku Russocice należały do Jana Władysława Kretkowskiego, wojewody chełmińskiego. Uzyskał on od króla Augusta II Mocnego zezwolenie na lokację w bezpośrednim sąsiedztwie wsi nowego miasta wywodzącego swoją nazwę od jego imienia.  Świeżo lokowane miasto w dobrach wyszyńskich i russockich stało się w 1728 roku własnością rodu Gurowskich. Do dzisiaj zachował się XVIII-wieczny układ zabudowy, wynikający m.in. z dawnej warsztatowej produkcji tkanin. Długi rynek targowy, z wybiegającymi ulicami, jest do dzisiaj nad wyraz czytelny. Władysławów od początku swojego istnienia związany był z osadnikami spoza Rzeczypospolitej tj. Ślązakami, Saksończykami i mieszkańcami Pomorza. Uznawane jest za najstarsze w środkowej Polsce rzemieślnicze miasteczko zamieszkane przez osadników niemieckich.

Dawny kościół ewangelicki

Dawny zbór ewangelicki z 1872 roku, wzniesiony w miejscu poprzedniej świątyni z XVIII wieku. Budową kierował architekt powiatowy Jan Chorąży. Obiekt ma formę jednonawowego korpusu z samodzielną, wyższą kurtyną fasady wychodzącej na wschód. Wnętrze pierwotnie posiadało dwa rzędy empor wspartych na drewnianych filarach.

Tutejsza parafia ewangelicka była najstarszą tego typu strukturą wyznaniową ziemi kaliskiej z okresu XVIII wiecznego osadnictwa. Już w 1747 roku Melchior Gurowski ustanowił prawo oddzielnego szkolnictwa ewangelickiego. W 1776 roku powstała samodzielna parafia kierowana przez pastora Martina Augusta Margrafa. W tym czasie powstał też pierwszy, drewniany kościół. Ostatnim pastorem przed 1939 rokiem był Adolf Hassenruck, wówczas parafia liczyła dwa tysiące wiernych. Po 1945 roku kościół został opuszczony i użytkowany jako magazyn. Wyposażenie wnętrza zostało wywiezione do Sompolna, gdzie jest użytkowane do dzisiaj.

Obiekt w 1978 roku został zakupiony od gminy ewangelicko-augsburskiej i od tego czasu służy jako Gminny Ośrodek Kultury, co trzeba przyznać jest dość rzadko spotykane. Najważniejsze jednak, że budynek nie niszczeje, tylko służy lokalnej społeczności.

Remiza

Remiza z 1890 roku, rozbudowana i zmodernizowana w latach późniejszych.

Źródło: Makary Górzyński, Zabytki miasta Turku i powiatu tureckiego, Turek 2009, materiały własne, fot. Aleksander Liebert

Drogi miłośniku Wielkopolski, jest mi bardzo miło mi, że odwiedzasz moją stronę! Jeśli pomogłem Ci znaleźć potrzebne informacje, inspiracje do dalszych podróży lub po prostu spodobało się Tobie, to co robię, będę wdzięczny, gdy wesprzesz mnie stawiając mi wirtualną kawę. Takie wsparcie pomaga mi dalej kontynuować mój projekt. Postaw mi kawę na buycoffee.to

Leave a Reply

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.

CAPTCHA