Wonieść

Wieś położona w powiecie kościańskim, w gminie Śmigiel. Pierwsze informacje źródłowe pojawiają się od połowy XIII wieku. Historia wsi od początku istnienia związana jest z klasztorem benedyktynów z Lubinia, którego była własnością aż do czasu kasaty dóbr przez rząd pruski. W 1799 roku Wonieść kupił radca dworu Julius Wilhelm von Beyer. W następnym roku majątek przejęła Joanna Augusta von Beyer, która po kolejnych trzech latach sprzedała wieś Franciszkowi Bojanowskiemu herbu Junosza. W 1864 roku ma miejsce kolejna zmiana właściciela- dobra zakupuje bowiem dr Ludwik Wilhelm von Wedermeyer przybyły tutaj z Brandenburgii, był on także właścicielem majątku Tuczno, po którym w 1882 roku dziedziczył Justus von Wedemeyer. W 1937 roku właścicielką dóbr została Jadwiga Rheinbaden von Wedemeyer.

Pałac

Pałac zbudowany dla Justusa von Wedemeyera w 1900 roku z licznymi cechami renesansu północnego oraz secesji. Budynek o zróżnicowanej bryle, kryty dachem dwuspadowym z naczółkami, urozmaiconymi sterczynami, kominami oraz wieżyczkami. Elewacja frontowa z głównym wejściem prowadzącym poprzez ozdobny portal. Powyżej duże, przechodzące przez dwie kondygnacje, półkoliście zamknięte okno witrażowe oświetlające hol i klatkę schodową. Wokół okazały park krajobrazowy o powierzchni 12,2 ha z połowy XIX wieku.

Po II wojnie światowej pałac zaczyna pełnić funkcje szpitalne. Ponoć kurację odbywał tutaj nawet Władysław Broniewski- polski poeta i tłumacz literacki, żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari. W 1998 roku w rezydencji znajdowało się sanatorium Oddziału Nerwic Wojewódzkiego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Kościanie. Niestety, 17 czerwca 2013 roku na poddaszu budynku wybuch pożar, spowodowany najprawdopodobniej nieuwagą jednego z pacjentów. Na szczęście nie był to koniec dla rezydencji. Straty nie okazały się aż tak duże i budynek wyremontowano- obecnie prezentuje się lepiej niż przed pożarem. Do dzisiaj zachowała się drewniana klatka schodowa, stolarka, piece oraz kominki.

Kościół

Neogotycka świątynia pw. św. Wawrzyńca wzniesiona w miejscu i z wykorzystaniem murów wcześniejszego kościoła, którego historia sięgała XV wieku. Zasadnicza przebudowa miała miejsce w latach 1887-1890. Charakterystyczną cechą budynku jest strzelista, czterokondygnacyjna wieża. Polichromia znajdująca się we wnętrzu pochodzi częściowo z XIX wieku, a w łuku tęczowym z 1950 roku- jej twórcą był Wiktor Gosieniecki. Wokół świątyni kilka zabytkowych nagrobków dawnych mieszkańców tych terenów.

Do dzisiaj zachowała się opowieść o sporze miejscowej parafii z właścicielami wsi, czyli rodzinie von Wedemeyer. Kiedy to w XIX wieku wierni postanowi kupić nowe organy do kościoła zgłosili się do dziedziców z prośbą o sfinansowanie inwestycji. Kiedy uzyskano zgodę przystąpiono do realizacji przedsięwzięcia, a wybrano nie byle jaką firmę, tylko samego mistrza Alberta Lange. Kiedy jednak przyszło do zapłaty pojawił się problem, von Wedemeyer zgodził się pokryć tylko część kosztów. Zamiast w kościele organy trafiły ostatecznie na kilkanaście miesięcy do… spichlerza. Kiedy to po czasie dziedzic uniósł się honorem i postanowił pokryć całość kosztów stwierdzono, że instrument uległ uszkodzeniu przez… myszy! Zapoczątkowało to serię procesów sądowych, które naraziły ówczesną parafię na niemałe straty finansowe. Koniec końców organy trafiły do kościoła dopiero w 1894 roku.

Zadanie publiczne pn. „WOW- Wiedza o Wielkopolsce” jest współfinansowane ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu – Departament Edukacji i Nauki w ramach otwartego konkursu na realizację w formie wspierania zadań publicznych Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie edukacji w roku 2021.

Drogi miłośniku Wielkopolski, jest mi bardzo miło mi, że odwiedzasz moją stronę! Jeśli pomogłem Ci znaleźć potrzebne informacje, inspiracje do dalszych podróży lub po prostu spodobało się Tobie, to co robię, będę wdzięczny, gdy wesprzesz mnie stawiając mi wirtualną kawę. Takie wsparcie pomaga mi dalej kontynuować mój projekt.